Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Safest: Evenement
Safest is een bijzondere ICT-praktijkdag over privacy, mediawijsheid, fake news, GDPR, cybersecurity, veilige wachtwoorden, cyberpesten, sexting, hacking, phishing, deepfake, AI …
Verwacht tijdens dit unieke festival voor veilig …
Nascholing of activiteit -
De Schaal van M: Slim op het internet
De meeste tien- tot twaalfjarigen hebben hun eerste stappen online al een tijdje achter de rug. Maar hoe mediawijs zijn ze? Weten ze wat een veilig wachtwoord is? Herkennen ze de reclame die hun favoriete influencer maakt? Reageren ze op een …
Website -
Van digibeet naar mediawijs
Waarom doen jongeren aan sexting? Hoe ga je best om met online haatspraak? En wat is een goede nettiquette?
Een boek vol tips & tricks voor leerkrachten, opvoeders, pedagogen, maar ook (groot)ouders.
Fysiek materiaal -
Bordspel mediawijsheid: Prowise Presenter
Aan de hand van vragen komen leerlingen meer te weten over mediawijsheid. Leerlingen krijgen o.a. vragen over nepnieuws, phishing, privacy, sterke wachtwoorden ...
Interactieve oefening -
Mediawijsheid: Webinar
Een mediawijze leerling is een leerling die zich actief, creatief en vooral kritisch en bewust beweegt in een gemediatiseerde samenleving. Dit webinar geeft je, op basis van de resultaten van recent onderzoek, tips en tricks om in jouw klas en ook …
,
Nascholing of activiteit -
Aanpakken van desinformatie en het bevorderen van digitale geletterdheid: Handleiding
Praktische tips, werkplannen, inzichten en waarschuwingen die gebaseerd zijn op wat werkt op het gebied van digitale geletterdheid en onderwijs en opleiding.
Downloadbaar lesmateriaal -
De club van lelijke kinderen: Werkblad bij de film
Leerlingen kijken naar de film De club van lelijke kinderen. Nadien lossen ze opdrachten op bij de film. Ze verzinnen zelf een club en bedenken hierbij een slogan, ze denken na over de titelkeuze, gaan opzoek naar fake news en vergelijken de film …
Downloadbaar lesmateriaal (5)Student (lerarenopleiding) -
De club van lelijke kinderen: Werkbundel bij de film
Leerlingen kijken naar de film De club van lelijke kinderen. Nadien lossen ze opdrachten op bij de film. Ze verzinnen zelf een nieuwe club, ze vullen een woordweb aan rond het begrip nepnieuws en ze schrijven een recensie over de film.
Downloadbaar lesmateriaal (6)Student (lerarenopleiding) -
Fake news: Werkvorm routekaart
Deze werkvorm laat leerlingen stilstaan bij fake news. Ze denken na over de gevolgen van het niet controleren van bronnen.
Downloadbaar lesmateriaal (6)Student (lerarenopleiding) -
De club van lelijke kinderen: Werkblad bij de film
Dit is een werkbundel die leerlingen kunnen invullen als verwerking na het bekijken van de film De club van lelijke kinderen.
Thema's die aan bod komen zijn propaganda, nepnieuws en discriminatie.
Downloadbaar lesmateriaal (3)Student (lerarenopleiding) -
De club van lelijke kinderen: Werkbundel bij de film
Met deze werkbundel kan je dieper ingaan op de thema's die aan bod komen in de film De club van lelijke kinderen. Leerlingen zoeken extra info op over fake news en ze lossen een kruiswoordraadsel op met inhoudsvragen over de film.
Downloadbaar lesmateriaalStudent (lerarenopleiding) -
Greenscreenbox: Niets is wat het lijkt
De kinderen gaan met deze les van Greenscreenbox aan de slag met een nep nieuwsbericht over de speelplaats van hun eigen school. Eerst oefenen ze met wilde dieren op hun speelplaats, daarna worden ze uitgedaagd om een eigen nep nieuwsbericht te …
Downloadbaar lesmateriaal (4)