Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Opiniemakers: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over kritisch denken, samen met meer context en concrete lestips.
Er komt heel veel informatie op ons af. Hoe verwerk je die op een kritische manier? Hoe bouw je een onderbouwde mening op? Hoe …
Video -
Invloed van media: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over mediainvloed, samen met meer context en concrete lestips.
We trachten de mechanismen uit onze (sociale) media bloot te leggen die je beïnvloeden. We kijken naar het effect op …
Video -
Wat is de waarheid?: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over de waarheid, samen met meer context en concrete lestips.
'Wat betekent waarheid?' is een van de grootste filosofische vragen die men zich kan stellen. In deze collectie overlopen we een paar …
Video -
Complotdenken: Openingscollege
Openingscollege (2021) van Maarten Boudry over complotdenken.
Geschikt voor een les over complotdenken en fake news, maar kan ook gebruikt worden voor een les over notitie nemen.
VideoLeerkracht -
Fake news: Videoreeks
Reeks van vijf video's waarmee je kan leren om fake news (of nepnieuws) ter herkennen. In de video's wordt de tip van een expert (wetenschapper, journalist, etc) wordt vertaald in een korte sketch. De video's zijn gemaakt door het Hannah Arendt …
Video (6)Leerkracht -
Mediawijze tips voor leerkrachten, extra fragmenten: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over mediawijsheid, samen met meer context en concrete lestips. In deze collectie kun je fragmenten vinden die verder ingaan op de interactieve video die het Vlaams kenniscentrum voor …
Video -
Journalistiek: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over journalistiek, samen met meer context en concrete lestips. Deze collectie gaat in op de betrouwbaarheid van nieuws, nieuws op sociale media, persvrijheid en censuur.
Bekijk de …
Video -
Leercompetenties, omgaan met informatie: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over omgaan met informatie, samen met meer context en concrete lestips.
Een collectie rond leercompetenties en meer bepaald informatievaardigheden: hoe moet je met informatie omgaan? Hoe …
Video -
Sleutelcompetentie burgerschap: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie burgerschap.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd door onze …
Video -
Sleutelcompetentie digitale competenties: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie digitale competenties.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd …
Video -
Mediawijze tips voor leerkrachten: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over mediawijsheid, samen met meer context en concrete lestips. In deze collectie kun je fragmenten vinden uit de interactieve video die het Vlaams kenniscentrum voor mediawijsheid, …
Video -
Herken vals (corona)nieuws: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over vals (corona)nieuws, samen met meer context en concrete lestips.
We worden vandaag overspoeld met coronanieuws en jammer genoeg is niet al dat nieuws even betrouwbaar. Ontdek in deze …
Video