Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Safest: Evenement
Safest is een bijzondere ICT-praktijkdag over privacy, mediawijsheid, fake news, GDPR, cybersecurity, veilige wachtwoorden, cyberpesten, sexting, hacking, phishing, deepfake, AI …
Verwacht tijdens dit unieke festival voor veilig …
Nascholing of activiteit -
EDUbox Nepnieuws: Lespakket
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de pdf die …
Downloadbaar lesmateriaal -
EDUbox Nepnieuws: Interactieve videoles
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
BiebBoys: Video's en lespakketten rond leesbevordering
Op de website van de BiebBoys vind je video's en lespakketten rond leesbevordering.
Je vindt o.a. volgende lespakketten op de website:
- leerlingen ontdekken wat toneellezen is en ze schrijven zelf een toneelleesverhaal;
- leerlingen komen meer te …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Leerpret: Downloadbaar lesmateriaal
Op deze website vind je heel wat downloadbaar lesmateriaal.
Een greep uit het aanbod:
- klasinrichting in thema marine en filmster;
- verjaardagskalender;
- invulfiches voor boekbesprekingen;
- werkbundels rond taalbeschouwing;
- werkwoorden vervoegen; …
Website (23)Leerkracht -
Van digibeet naar mediawijs
Waarom doen jongeren aan sexting? Hoe ga je best om met online haatspraak? En wat is een goede nettiquette?
Een boek vol tips & tricks voor leerkrachten, opvoeders, pedagogen, maar ook (groot)ouders.
Fysiek materiaal -
Mediawijsheid: Webinar
Een mediawijze leerling is een leerling die zich actief, creatief en vooral kritisch en bewust beweegt in een gemediatiseerde samenleving. Dit webinar geeft je, op basis van de resultaten van recent onderzoek, tips en tricks om in jouw klas en ook …
,
Nascholing of activiteit -
Aanpakken van desinformatie en het bevorderen van digitale geletterdheid: Handleiding
Praktische tips, werkplannen, inzichten en waarschuwingen die gebaseerd zijn op wat werkt op het gebied van digitale geletterdheid en onderwijs en opleiding.
Downloadbaar lesmateriaal -
Dilemma's: Kaartjes
De leerlingen krijgen verschillende dilemma's voorgeschoteld. Fijn als tussendoortje in de klas.
Downloadbaar lesmateriaal (110)Leerkracht -
CyberSquad: Hulpwebsite voor en door jongeren
CyberSquad is een community van jongeren. Ze zetten zich in voor een beter en veiliger internet. CyberSquad is ook een hulpwebsite, gemaakt door jongeren voor jongeren. Een plaats van uitwisseling en solidariteit waar je antwoorden en oplossingen …
Website (3)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Online vaccinatiewijzer
In dit leerpad reflecteer je over je gevoel bij de vaccinaties en krijg je per stelling een duidelijk antwoord op de meest gehoorde twijfels.
Interactieve oefening (6) -
Wat is fake news?: Jasmijn Post legt uit
Jasmijn Post, journalist bij BRUZZ, omschrijft filter bubble als: 'fake news is nieuws dat er uitziet als echt nieuws maar eigenlijk nepnieuws is'. In dit filmpje in de reeks Moeilijke dingen makkelijk uitgelegd legt ze het in één …
Video