Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Is dat echt zo: Herken jij een echt nepbericht?
Verzonnen berichten, video’s die zijn bewerkt en cijfers die niet kloppen. Vraag jij jezelf wel eens af of iets echt zo is? Deze site laat zien hoe nepnieuws werkt en hoe je het kan herkennen.
Isdatechtzo.nl is ontwikkeld door het Netwerk …
WebsiteNieuwLeerkracht, Ander -
DeCheckers: Factchecks verzamelsite
DeCheckers wil mensen helpen in de digitale wereld hun weg te vinden tussen feit en fictie of tussen bewijs en gerucht door kwalitatieve factchecks te bundelen en ontsluiten. Zo stimuleren we onze leerlingen om oog te hebben voor nepnieuws, deep …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Ik twijfel: Informatievaardigheden versterken bij internetgebruikers
Iktwijfel.be biedt handvaten om zekerheid te brengen in twijfels. Je vindt tips over hoe je online goed kan zoeken, aan wie je raad kan vragen of met wie je kan praten over je twijfels. Zo willen we de vaardigheden van internetgebruikers …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Publications et ressources
Een verzameling van Franstalig lesmateriaal van verschillende organisaties rond mediawijsheid geselecteerd door Média Animation, het Waalse equivalent van Mediawijs in Vlaanderen.
WebsiteLeerkracht, Ander -
belux.edmo: Monitoring desinformatie in België en Luxemburg
Disinfocheck is een platform waar verschillende organisaties uit België en Luxemburg factchecks verzamelen en waar je bij de tools enkele video's kan vinden hoe je bepaalde berichtgeving kan verifiëren.
In de toekomst wil het platform ook …
WebsiteLeerkracht, Ander -
CyberSquad: Hulpwebsite voor en door jongeren
CyberSquad is een community van jongeren. Ze zetten zich in voor een beter en veiliger internet. CyberSquad is ook een hulpwebsite, gemaakt door jongeren voor jongeren. Een plaats van uitwisseling en solidariteit waar je antwoorden en oplossingen …
Website (3)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Factcheck.Vlaanderen: Het staat op het net, maar klopt het wel?
De website wil weerwerk bieden tegen online desinformatie. Het platform gebruikt artificiële intelligentie om bronnen van desinformatie en polarisatie op te sporen.
Voor dit project werken het persagentschap Belga, Textgain, Tree …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Snopes: Fact checking information
Wanneer fake news de waarheid verduistert en lezers niet weten wat ze moeten vertrouwen, maakt de feitencontrole en onderzoeksrapportage van Snopes.com de weg vrij voor onderbouwde en gecontextualiseerde analyse.
In het archief vind je een overzicht …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Mediawijsheid debat
Het Mediawijsheid Debat is een Nederlandse website.
De website is een lessenreeks die het debat wil stimuleren. Ga het gesprek in de klas aan over media en mediawijsheid aan de hand van vier stellingen die met een video worden ingeleid.
Er zijn …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Trust In Science: Fighting fake news
Hoe onderscheid je fake news van wat wetenschappelijk onderbouwd is?
De website met leermiddelen trustinscience helpt je via een script en dialoog in kleine groepjes de waarde van de wetenschappelijke methode en integriteit te ontdekken. Deze …
App of software -
Der Postillon: Duitse satirekrant
Der Postillon is een grappige Duitse satirekrant (fake news) waarop zo goed als dagelijks een artikeltje verschijnt.
WebsiteLeerkracht -
Slecht nieuws: Nepnieuws ontmaskeren
Een online game die mensen wil inenten tegen nepnieuws.
Slecht Nieuws is een eenvoudig spelletje waarbij je steeds kiest tussen twee opties in je queeste naar een succesvol nepnieuws-imperium. Je keuzes hebben effect op je aantal twittervolgers en …
Website (11)School/onderwijs