Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Correctiv: Omgaan met desinformatie
Duitse informatieve webpagina die zich naar jongeren richt met als doel hen te helpen hoe ze zichzelf en anderen kunnen beschermen tegen desinformatie.
Op de pagina staan enkel korte filmpjes en ook links naar andere websites die helpen bij het …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Huis van Erasmus: Lessen burgerschap
Huis van Erasmus, is een groep van vrijwilligers, die het gedachtegoed, de ideeën en idealen van Erasmus voor een vreedzame en verdraagzame samenleving wil uitdragen door een concrete, eigentijdse invulling aan het gedachtegoed van Erasmus te …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Propaganda Guide: Test
Op deze website kunnen leerlingen aan de hand van een test van tien vragen bepalen of een boodschap propaganda of informatie is.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Omgaan met extremistische online boodschappen: Toolkit
De toolkit bevat elf uitgewerkte lessen met gebruiksklare werkbladen. De eerste les geeft een inleiding in informatieverwerking en automatisch denken, terwijl de tien kernhoofdstukken elk ingaan op een specifieke denkfout of cognitive bias die …
Downloadbaar lesmateriaal (3)Organisatie, firma, vzw -
Der Postillon: Duitse satirekrant
Der Postillon is een grappige Duitse satirekrant (fake news) waarop zo goed als dagelijks een artikeltje verschijnt.
WebsiteLeerkracht -
Beeldgeletterdheid: Omgaan met nepnieuws
Lesmateriaal i.v.m. omgaan met nepnieuws en desinformatie.
De lessenreeks doet een beroep op kritisch denken en informatievaardigheden. Aandacht voor de onderdelen begrip en strategie van het mediawijsheidmodel.
Downloadbaar lesmateriaal (3)Leerkracht