Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Hoe weet je welke informatie op internet juist is: Luistertoets
Leerlingen bekijken een filmpje waarin uitgelegd wordt hoe je kan achterhalen of informatie op internet correct is. Vervolgens beantwoorden ze vragen over het filmpje.
Downloadbaar lesmateriaal (18)Leerkracht -
Leerpret: Downloadbaar lesmateriaal
Op deze website vind je heel wat downloadbaar lesmateriaal.
Een greep uit het aanbod:
- klasinrichting in thema marine en filmster;
- verjaardagskalender;
- invulfiches voor boekbesprekingen;
- werkbundels rond taalbeschouwing;
- werkwoorden vervoegen; …
Website (23)Leerkracht -
Mediawijsheid: Presentatie LessonUp
Digitale presentatie bij het werkboek mediawijsheid tweede graad.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Bordspel mediawijsheid: Prowise Presenter
Aan de hand van vragen komen leerlingen meer te weten over mediawijsheid. Leerlingen krijgen o.a. vragen over nepnieuws, phishing, privacy, sterke wachtwoorden ...
Interactieve oefening -
Mediawijze lessen: Presentatie
In deze presentatie rond mediawijsheid komen volgende onderwerpen aan bod:
- een veilig wachtwoord,
- beleefd communiceren,
- veilig online,
- nepnieuws,
- online identiteit en sociale media,
- digitale voetafdruk.
In de korte video (schermopname) wordt de …
Downloadbaar lesmateriaal (14)Leerkracht, ICT-coördinator -
Greenscreenbox: Niets is wat het lijkt
De kinderen gaan met deze les van Greenscreenbox aan de slag met een nep nieuwsbericht over de speelplaats van hun eigen school. Eerst oefenen ze met wilde dieren op hun speelplaats, daarna worden ze uitgedaagd om een eigen nep nieuwsbericht te …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Cyber School: Info over cyberpesten, fake news, veilige wachtwoorden, phishing, grooming ...
Cyberpesten, fake news, veilige wachtwoorden, phishing, grooming ... Word een gecertificeerde Cyber School en maak van je leerlingen echte Cyber Helden.
Het Cyber Helden-programma wil een generatie van actieve, kritische en verantwoordelijke digitale …
tot
Nascholing of activiteit -
STAR: Veilig omgaan met internet voor kinderen met ASS
STAR+ is een online, pedagogische tool dat een veilig en verantwoord internetgebruik promoot bij jongeren vanaf 10 jaar met een autismespectrumstoornis (ASS) en/of leerachterstand, bijvoorbeeld een verstandelijke beperking. Deze gratis tool …
Website (7)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Tien antwoorden voor ouders van kinderen die online actief zijn
Nog voor ze de basisschool verlaten, worden kinderen vaak online actief en worden ze geconfronteerd met problemen zoals het online delen van gevoelige informatie, oplichting, nepnieuws, cyberpesten, gevaarlijke challenges... Volwassenen …
Downloadbaar lesmateriaal -
De Schaal van M: Mega Mediawijs Werkboekjes voor 1e, 2e en 3e graad
Op eigen tempo werken aan mediawijsheid in de 1e, 2e of 3e graad van het lager onderwijs? Dat kan met de (Mega)mediawijs Werkboekjes! Laat je leerlingen op een speelse manier kennismaken met thema’s als online identiteit, veilig online, …
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Mediawijsheid debat
Het Mediawijsheid Debat is een Nederlandse website.
De website is een lessenreeks die het debat wil stimuleren. Ga het gesprek in de klas aan over media en mediawijsheid aan de hand van vier stellingen die met een video worden ingeleid.
Er zijn …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Fake news en goede bronnen onderscheiden van slechte bronnen
Juf Dorien surft op het internet, om opzoekwerk te doen voor haar lessen. Ze vindt op twee verschillende websites, twee keer verschillende informatie. Hoe weet je nu welke site betrouwbaar is en welke niet? Wat is correcte informatie en wat is fake …Video (5)