Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
Safest: Evenement
Safest is een bijzondere ICT-praktijkdag over privacy, mediawijsheid, fake news, GDPR, cybersecurity, veilige wachtwoorden, cyberpesten, sexting, hacking, phishing, deepfake, AI …
Verwacht tijdens dit unieke festival voor veilig …
Nascholing of activiteit -
Wapen jezelf tegen nepnieuws: Cursus
Nepnieuws is overal. Voor veel mensen (niet alleen jongeren!) zijn berichten op sociale media inmiddels hun belangrijkste nieuwsbron. Clickbait verleidt ons om dingen te liken of te delen met vrienden, nog voordat we hebben gecheckt of het waar is …
tot
Nascholing of activiteit -
Complottheorieën en fake news: Kate-gate
De pagina zet leerlingen aan het zoeken naar informatie over de intussen berucht foto die Kate Middleton verspreid heeft naar aanleiding van moederdag. De foto bleek gefotoshopt, wat aanleiding gaf voor de meest waanzinnige …
Interactieve oefeningLeerkracht -
Hoe taalvaardigheid en kritisch denken jouw leerlingen wereldwijzer maken in deze tijd van over- en fake informatie: Cursus
Fake news, polarisering, factchecking, complottheorieën en de niet aflatende informatiestroom.
- Hoe bewaar je het overzicht?
- Hoe ontkracht en factcheck je?
- Kan je iemand die diep in de fabeltjesfuik is gezwommen nog terughalen?
Taal en kritisch …
Nascholing of activiteit -
EDUbox Nepnieuws: Tool groepswerk
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
EDUbox Nepnieuws: Interactieve videoles
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
Mediawijs aan de slag met fake news: Cursus
Dagelijks krijgen we een overvloed aan digitale informatie te verwerken waarbij het vaak moeilijk is om betrouwbare informatie van nepnieuws te onderscheiden. Hoe kan jij je leerlingen effectief begeleiden om mediawijs te leren navigeren in deze …
Nascholing of activiteit -
Desinformatie: Webquest
Een webquest i.v.m. desinformatie. De leerlingen gaan op zoek naar nepnieuws, leren factchecken en doen zelf een factcheck.
Interactieve oefening (4)Leerkracht -
Mediawijsheid: Webinar
Een mediawijze leerling is een leerling die zich actief, creatief en vooral kritisch en bewust beweegt in een gemediatiseerde samenleving. Dit webinar geeft je, op basis van de resultaten van recent onderzoek, tips en tricks om in jouw klas en ook …
,
Nascholing of activiteit -
Biodiversiteit onder druk: Kraak de klimaatcode
Biodiversiteit onder druk staat helemaal in het teken van biodiversiteit, klimaat en hoe deze twee factoren elkaar beïnvloeden. De leerlingen trekken onze natuurtuin in om de plaatselijke biodiversiteit van dichterbij te bekijken. …
tot
Nascholing of activiteit -
Breaking News: Theatersessie
Breaking News is een theatertraject waarbij je de klas ombouwt tot tijdelijke nieuwsredactie, met aandacht voor actualiteit en satire. Onder vakkundige begeleiding worden de jongeren bewust gemaakt van de valkuilen van fake news, maar worden ze …
tot, tot, tot, tot
Nascholing of activiteit -
Het dagelijkse nieuws van Checkington
SMILES is een mediawijsheidsproject dat erop gericht is jongeren te leren hoe ze nepnieuws en desinformatie kunnen bestrijden. Het project brengt partners in Nederland (Koninklijke Bibliotheek van Nederland, Nederlands Instituut voor Beeld en …
Vertaald door
Interactieve oefening