Wees juist geïnformeerd over fake news
Iedereen praat tegenwoordig over fake news of nepnieuws. Alternatieve nieuwssites, platformen als Google en Facebook, politieke partijen én zelfs kritische media die ernaar linken halen er voordeel uit.
Wat is desinformatie?
Het opzettelijk verspreiden van misleidende informatie om te voorkomen dat een doelgroep juiste conclusies kan trekken en zich correcte meningen kan vormen. Desinformatie wordt gemaakt door mensen die doelbewust het publiek willen bedriegen, zodat het iets anders gaat geloven. Het komt regelmatig voor dat een gedeelte van de waarheid wordt vermengd met leugens en valse conclusies.
Tijdens de Koude Oorlog bijvoorbeeld was desinformatie een erkende militaire en politieke strategie.
Wat is fake news?
Dat zijn berichten, vermomd als nieuwsberichten, die mensen desinformeren. Ze worden verspreid via websites, sociale media en traditionele media met als doel winst te maken of de publieke opinie te beïnvloeden. We gebruiken het begrip nu vaak als verzamelnaam. Er zijn echter nuances tussen propaganda, slechte journalistiek, reclame en satire.
Wil je hierover meer lezen? Op de website van het Reuters Institute of the Study of Journalism kan je een onderzoek lezen. Het onderzoeksrapport van First Draft News spreekt dan weer over informatievervuiling als verzamelnaam.
Wat is het verschil met misinformatie?
Bij misinformatie is de informatie die je krijgt ook foutief, maar werd het niet gemaakt met de bedoeling om iemand te schaden.
Hoe pakken we het aan?
Voor een oplossing moeten we in verschillende richtingen kijken. Velen leggen de verantwoordelijkheid bij Google of Facebook. Anderen vinden dat journalisten en factcheckers hun rol goed moeten vervullen. Daarnaast moeten burgers kritisch leren omgaan met online informatie. Je kan desinformatie dus bestrijden in de productie en de verspreidingskanalen of bij de ontvangers.
Maak jij jouw leerlingen informatievaardig? Leer jij hen omgaan met fake news? Op deze themapagina ligt de focus vooral op het aanleren van informatievaardigheden aan je leerlingen.
-
DeCheckers: Factchecks verzamelsite
DeCheckers wil mensen helpen in de digitale wereld hun weg te vinden tussen feit en fictie of tussen bewijs en gerucht door kwalitatieve factchecks te bundelen en ontsluiten. Zo stimuleren we onze leerlingen om oog te hebben voor nepnieuws, deep …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Correctiv: Omgaan met desinformatie
Duitse informatieve webpagina die zich naar jongeren richt met als doel hen te helpen hoe ze zichzelf en anderen kunnen beschermen tegen desinformatie.
Op de pagina staan enkel korte filmpjes en ook links naar andere websites die helpen bij het …
WebsiteLeerkracht, Ander -
De Schaal van M: Slim op het internet
De meeste tien- tot twaalfjarigen hebben hun eerste stappen online al een tijdje achter de rug. Maar hoe mediawijs zijn ze? Weten ze wat een veilig wachtwoord is? Herkennen ze de reclame die hun favoriete influencer maakt? Reageren ze op een …
Website -
BiebBoys: Video's en lespakketten rond leesbevordering
Op de website van de BiebBoys vind je video's en lespakketten rond leesbevordering.
Je vindt o.a. volgende lespakketten op de website:
- leerlingen ontdekken wat toneellezen is en ze schrijven zelf een toneelleesverhaal;
- leerlingen komen meer te …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
Leerpret: Downloadbaar lesmateriaal
Op deze website vind je heel wat downloadbaar lesmateriaal.
Een greep uit het aanbod:
- klasinrichting in thema marine en filmster;
- verjaardagskalender;
- invulfiches voor boekbesprekingen;
- werkbundels rond taalbeschouwing;
- werkwoorden vervoegen; …
Website (23)Leerkracht -
Huis van Erasmus: Lessen burgerschap
Huis van Erasmus, is een groep van vrijwilligers, die het gedachtegoed, de ideeën en idealen van Erasmus voor een vreedzame en verdraagzame samenleving wil uitdragen door een concrete, eigentijdse invulling aan het gedachtegoed van Erasmus te …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Hit Pause: Tips om desinformatie te herkennen
Deze afspeellijst van YouTube vind je korte video's over het herkennen van verschillende manipulatietactieken die worden gebruikt in video's om verkeerde informatie te verspreiden. Van het gebruik van emotionele taal tot het verzamelen van data.
VideoSysteembeheerder -
Propaganda Guide: Test
Op deze website kunnen leerlingen aan de hand van een test van tien vragen bepalen of een boodschap propaganda of informatie is.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Plateforme d'e-learning: Média Animation
Dit Franstalig e-learningplatform zet aan tot het kritisch bekijken van verschillende onderwerpen in de media en moedigt aan tot debat.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Fake news: Videoreeks
Reeks van vijf video's waarmee je kan leren om fake news (of nepnieuws) ter herkennen. In de video's wordt de tip van een expert (wetenschapper, journalist, etc) wordt vertaald in een korte sketch. De video's zijn gemaakt door het Hannah Arendt …
Video (6)Leerkracht -
Deepfake video's: Zondag met Lubach
Deepfakes zijn bijna niet meer van echt te onderscheiden en gaan ons leven veranderen. Er begint nu een tijdperk waarin computers ons voor de gek kunnen houden. We weten nog niet hoe we daarmee om moeten gaan. Dus laten we dat tijdperk zo kort …
Video (4)Systeembeheerder -
Ontmaskerd: Lespakket fake news
Website met een lessenpakket over fake news, genaamd Ontmaskerd. Het lespakket werd gemaakt in het kader van een bachelorproef voor de lerarenopleiding.
In zes delen verdiepen de leerlingen zich in de verschillende aspecten van fake news. Ze gaan …
Website (15)Student (lerarenopleiding)