Toetssteen Herinneringseducatie: Handleiding voor projecten rond herinneringseducatie
In 2008 gaf de minister van Onderwijs de aanzet tot de oprichting van het Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie (BCH). Dit comité bestaat uit de pedagogische verantwoordelijken van een aantal belangrijke actoren op het vlak van herinneringseducatie (In Flanders Fields Museum, Oorlog en Vrede in de Westhoek, Kazerne Dossin, Fort van Breendonk, Stichting Auschwitz, Instituut voor Veteranen IV-NIOOO, Tumult), de pedagogische begeleidingsdiensten van de verschillende onderwijsnetten en het Ministerie van Onderwijs en Vorming. Hun gezamenlijke opdracht is het ondersteunen van schoolteams door te werken aan de transparantie en de kwaliteit van het herinneringseducatief aanbod. Zo wil het BCH de ‘aanbieders’ en ‘afnemers’ dichter bij elkaar brengen. Specifiek met het oog op het stimuleren van de kwaliteit van herinneringseducatie, heeft het BCH dit instrument ontwikkeld: de toetssteen.
Deze toetssteen bevat suggesties voor iedereen die met collectieve herinneringen werkt. Dit kunnen leerkrachten zijn, maar ook jeugd- en erfgoedwerkers, educatief medewerkers, auteurs, socioculturele verenigingen enzovoort.
Herinneringseducatie steunt op drie cruciale aspecten: (1) kennis en inzicht, (2) empathie en betrokkenheid en (3) reflectie en actie. Je kan die drie pijlers zien als de primaire doelstellingen van herinneringseducatie. Hoewel elke doelstelling andere competenties aanspreekt, zijn ze in de praktijk nooit strikt gescheiden. Bij kwaliteitsvolle herinneringseducatie raadt het BCH aan om op elke pijler even sterk in te zetten. De volgorde kan evenwel verschillen naargelang de doelgroep.
Gebruik
- Lees deze brochure vooraleer je van start gaat bij projecten rond herinneringseducatie.
- Wil je weten of je goed bezig bent, doe dan de online test Start to Remember (tijdelijk onbeschikbaar wegens onderhoudswerken aan de website www.herinneringseducatie.be).
Website met info
Eindtermen/lesdoelen
Context 1 : Lichamelijke gezondheid en veiligheid
- beseffen dat maatschappelijke fenomenen een impact hebben op veiligheid en gezondheid
Context 2 : Mentale gezondheid
- gaan gepast om met vreugde, verdriet, angst, boosheid, verlies en rouw
Context 3 : Sociorelationele ontwikkeling
- beargumenteren, in dialoog met anderen, de dynamiek in hun voorkeur voor bepaalde cultuur- en kunstuitingen
- erkennen het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties
- accepteren verschillen en hechten belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie
- kunnen ongelijk toegeven en zich verontschuldigen
- doorprikken vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik
- zoeken naar constructieve oplossingen voor conflicten
Context 4 : Omgeving en duurzame ontwikkeling
- tonen interesse en uiten hun appreciatie voor de natuur, het landschap en het cultureel erfgoed
Context 5 : Politiek-juridische samenleving
- geven aan hoe zij kunnen deelnemen aan besluitvorming in en opbouw van de samenleving
- illustreren hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft en rekening houdt met ideeën, standpunten en belangen van verschillende betrokkenen
- tonen het belang aan van internationale organisaties en instellingen
- geven voorbeelden die duidelijk maken hoe de mondialisering voordelen, problemen en conflicten inhoudt.
- tonen het belang en dynamisch karakter aan van mensen- en kinderrechten
- zetten zich actief en opbouwend in voor de eigen rechten en die van anderen
- tonen aan dat het samenleven in een democratische rechtsstaat gebaseerd is op rechten en plichten die gelden voor burgers, organisaties en overheid
- erkennen de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel
- illustreren de rol van de media en organisaties in het functioneren van ons democratisch bestel
- toetsen het samenleven in ons democratisch bestel aan het samenleven onder andere regeringsvormen
Context 6 : Socio-economische samenleving
- leggen met voorbeelden uit hoe welvaart wordt gecreëerd en hoe een overheid inkomsten verwerft en aanwendt
- toetsen de eigen opvatting aan de verschillende opvattingen over welzijn en verdeling van welvaart
- zetten zich in voor de verbetering van het welzijn en de welvaart in de wereld
- geven voorbeelden van het veranderlijke karakter van arbeid en economische activiteiten
- geven voorbeelden van factoren die de waardering van goederen en diensten beïnvloeden
- geven kenmerken, mogelijke oorzaken en gevolgen van armoede aan
Context 7 : Socioculturele samenleving
- beschrijven de dynamiek in leef- en omgangsgewoonten, opinies, waarden en normen in eigen en andere sociale en culturele groepen
- gaan constructief om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen
- illustreren het belang van sociale samenhang en solidariteit
- trekken lessen uit historische en actuele voorbeelden van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie
- geven voorbeelden van de potentieel constructieve en destructieve rol van conflicten
