Kind met inktvlekken: Streetartparcours met lespakket

Kind met inktvlekken is een streetartparcours in Turnhout, in de bijlage vind je het lespakket.

Het is 1892. Senne is 11 jaar en een fabriekskind. Hij werkt, net als veel kinderen, in één van de Turnhoutse drukkerijen. Het werk is hard en zwaar, de dagen duren lang. De inkt van de machines kleeft onafwisbaar op zijn kleren, handen en huid. Op wat een gewone werkdag moest worden, zet Senne ongewild een reeks gebeurtenissen in gang, met grote gevolgen … 

Kind met inktvlekken is een verhaal over uitbuiting en onrecht, maar ook over verzet, moed en de wil om de loop van de geschiedenis te veranderen. Turnhout beleefde in de negentiende eeuw haar hoogdagen als industriestad. Met de stad van nu als decor neemt Kind met inktvlekken je terug mee naar deze bewogen periode.

Tien imposante muurschilderingen brengen de wereld van Senne tot leven in een ongezien streetartparcours. Je kunt het parcours doorlopen met een gids of audiogids.

Het verhaal van Kind met inktvlekken is een tijdreis en biedt heel wat mogelijkheden om te reflecteren op diverse aspecten uit het leven van vroeger en nu. Het lespakket bevat tevens voorstellen voor creatieve verwerkingsopdrachten en er bestaat ook een uitleenkoffer met tastbare materialen die je als leerkracht tijdens de lessen kan gebruiken. Een digitaal bronnenboekje biedt meer achtergrondinformatie en de gebruikte eindtermen aan.

Lessuggesties:

Er was eens – Historische context

"Kind met inktvlekken" vormt een unieke blik op de wereld van de late 19de eeuw, en het leent zich ook uitstekend om een aantal socio-economische aspecten van die periode verder uit te diepen, met name de industriële revolutie, de toenemende verstedelijking en de arbeidsomstandigheden en emancipatie van de arbeiders. In deze module staan we stil bij de historische context van het verhaal en bieden we een aantal suggesties om die met leerlingen verder te onderzoeken.

Get up, stand up - Kinderrechten

Het verhaal van Senne doet nadenken over wat het betekent om kind te zijn. In onze huidige samenleving veronderstellen we een onderscheid tussen kinderen en volwassenen, en de levens die zij leiden, bijna alsof het een natuurlijk gegeven is. Maar dat onderscheid is niet altijd zo strikt geweest. Het wordt bepaald en in stand gehouden door de maatschappij waarin kinderen opgroeien, en de wetten en instituties die vorm geven aan de specifieke historische context van die samenleving. In deze module staat het begrip 'kinderrechten' centraal en de betekenis daarvan in de 19de, en in onze eigen 21ste eeuw.

Ceci n’est pas une peinture – Literatuur en kunst als sociale aanklacht

In deze module vertrekken we vanuit deze vragen: Welke boodschap zit in de vertelling van "Kind met Inktvlekken"? Op welke manier kunnen we het zien als een sociale aanklacht? Zodra deze vraag beantwoord is, kan de vergelijking worden gemaakt met andere literaire en artistieke voorbeelden, in het verleden en meer recent. We doen hier een aantal suggesties, maar weten ook dat dit slechts een uiterst kleine greep is uit het rijke aanbod van sociaal geëngageerde literatuur en kunst.

De straat op! - Street art

"Kind met Inktvlekken" is een bijzonder voorbeeld van street art: kunst in de openbare ruimte die in opdracht werd gemaakt en bovendien een (herinnerings)educatieve functie dient. Het biedt daarom een mooie gelegenheid om met leerlingen na te denken over de plaats die wij aan kunst geven in onze samenleving en in onze openbare ruimtes. Ook de overeenkomsten en verschillen met andere vormen van visuele expressie op straat, zoals graffiti, kunnen hierbij aan bod komen.

Vers van de pers – Media

De wandeling "Kind met Inktvlekken" nodigt uit tot reflectie over het begrip ‘medium’ en ‘media’ omdat het zelf een voorbeeld is van een vrij recente vorm van ‘storytelling’ die speelt met verschillende genres, en met de grenzen tussen fictie en non-fictie. Tijdens de wandeling zien deelnemers de illustraties, beluisteren ze de tekst, én verplaatsen ze zich fysiek door de stad. Deze nieuwe vorm van informatieoverdracht is helemaal anders dan het lezen van gewone teksten die het gros uitmaken van De Kempenaar, die dateert uit de 19de eeuw, de periode waarin de papieren krant nog de dominante vorm van informatieverspreiding was. In deze module staan we stil bij de eigenheid van een aantal media in de 19de eeuw en de evolutie ervan tot vandaag.

Den schoonen historiek van’t Nederlandsch – Geschiedenis van het Nederlands

De Kempenaar biedt een mooie gelegenheid om stil te staan bij de evolutie van het Nederlands. Hoewel het speciaal ontworpen krantje een samenstelling is van artikels uit verschillende edities, is het taalgebruik wel authentiek. Deze module stelt de geschiedenis van het Nederlands centraal door de taal van De Kempenaar te bestuderen. Merk wel op dat we te maken hebben met één bepaalde vorm van geschreven taal, dat slechts een klein fragment vormt van de Nederlandse taalvariëteiten die in de 19de eeuw gehanteerd werden.

Iedereen kunstenaar - Creatief aan de slag met beeld

"Kind met inktvlekken" is een wandeling, maar ook zeker een kunstwerk waarin de illustraties van Dido Drachman een centrale plaats hebben. In deze module doen we een voorstel om de tekeningen en de aquareltechniek van Dido onder de loep te nemen en worden leerlingen aangemoedigd om er zelf mee te experimenteren. We kunnen de wandeling ook zien als een bijzonder type beeldverhaal en bieden leerlingen inspiratie om zich te verdiepen in de opbouw van een strip zodat ze zelf de aanzet voor een beeldverhaal kunnen uitwerken.

Iedereen schrijver – Creatief aan de slag met woord

De wandeling biedt tal van mogelijkheden om creatief aan de slag te gaan tijdens de taallessen. Leerlingen kunnen een campagne op poten zetten rond het thema kinderrechten of ze bedenken een concept voor een eigen verhaal, gedicht of theaterstukje. Daarbij onderzoeken ze de literaire kenmerken van "Kind met inktvlekken" en gaan op zoek naar de structurerende narratologische elementen in het verhaal van Senne.